تاریخچه تخته نرد + آموزش تصویری بازی تخته نرد

[ad_1]

تخته نرد,بازی تخته نرد,انجام بازی تخته نرد

قدیمی ترین تخته نرد در شهر سوخته سیستان و بلوچستان پیدا شده هست

تخته نرد

بازی تخته نرد یکی از تفریحی های کهن ایرانی ها و مردم خاورمیانه از حدود 2000 سال پیش تاکنون بوده هست که ریشه آن به هندوستان باز می گردد. در بازی تخته نرد باید مهره های خود را در یک گوشه جمع کنید و هرچه زودتر آنها را از بازی خارج کنید.

تاریخچه تخته نرد به کجا باز می گردد؟

قدمت تخته نرد به خاورمیانه و تمدنهای بینهایت قدیم مشابه تمدنهای ایران، روم، مصر و سومر بر می گردد. در هر کدام از این تمدنها بازی های تخته ای زیادی ابداع شده بود اما بازی مشابه تخته نرد امروزی که در روم باستان انجام می شده Aleaنام داشته که به معنی “هنر قمار با تاس” بوده و حتی کلادیوس امپراتور روم نیز در مورد بازی تخته نرد متن هست.

بازی تخته نرد خود کپی از بازی Kubeia یونان بود که بعدها این بازی را به نام Tabula تخته میشناختند. قدیمی ترین تخته نردی که تا به حال پیدا شده تخته نردی هست که در شهر سوخته سیستان و بلوچستان پیدا شده هست، به این دلیل تخته نرد را به ایران نسبت میدهند، در واقع تخته نرد را به اردشیر بنیانگذار سلسله ساسانی (224 سال قبل از میلاد مسیح) نسبت می دهند. به این دلیل به تخته نرد، نردشیر نیز می گویند. (نرد در پارسی قدیم به معنی چوب و کنده چوب بوده هست).

این بازی از راه ساسانیان به هند و از هندوستان به چین رفت که چینی ها به این بازی Shwa-liu می گویند ( به معنی دو شیش ) معادل انگلیسی تخته نرد نیز backgammon هست، در مورد ریشه این کلمه احتمالات زیادی داده اند که محتمل ترین آنها به انگلیسی قدیمی باز می گردد که در آن gammon به معنی بازی بوده و ترجمه این کلمه ” بازی پشت” می شود زیرا در قدیم روی هر تخته ورق شطرنج و در پشت آن تخته نرد قرار داشت.

برای انجام بازی تخته نرد به چه چیزی نیاز دارید؟

آموزش بازی تخته نرد,تخته نرد,تاریخچه تخته نرد

به تخته نرد، نردشیر نیز می گویند

1- زمین بازی

2- 15 مهره سیاه و 15 مهره سفید

3- تاس

4- جام تاس یا تاس ریز

5- تاس دو (داو) یا تاس دوبل

 از جام تاس و تاس دوبل در ایران استفاده کمتری می کنند اما در کشورهای دیگر بیشتر رواج دارد.

فلسفه تخت نرد و معنی و مفهوم آن بنا به جمله کتاب شطرنج‌نامه (یا گزارش شطرنج و نهش نیو اردشیر)، که عموماً مربوط به باورهای زرتشتی هست:

* تخته نرد: کره زمين

* 30 مهره: نشان گر 30 شبانه روز يک ماه

* 24 منزل: نشانگر 24ساعت شبانه روز

* 4 بخت زمين: 4 فصل سال

* 5دست بازي: 5 وقت يک شبانه روز

* 2 رنگ سياه و سپيد: شب و روز

* هر جهت زمين 12 منزل دارد: 12 ماه سال

* زمين بازی: آسمان

* تاس: ستاره اقبال و اقبال

* گردش تاس ها: گردش ايام

* مهره ها: انسان ها

* گردش مهره در زمين: تحرک انسان ها (زندگي )

* برداشتن مهره در پايان هر بازي : مرگ انسان ها

اعداد تاس در تخته نرد:

طریقه بازی تخته نرد,تخته نرد,وسایل بازی تخته نرد

تاسدر تخته نرد معنی ستاره اقبال و اقبال را دارد

1: يکتايی و خداپرستی

2: آسمان و زمين

3: پندار نيک؛ گفتار نيک، کردار نيک

4: شمال، جنوب، شرق، غرب

5: خورشيد؛ ماه، ستاره، آتش، رعد

6: شش روز آفرينش

آموزش تخته نرد:

چیدن مهره ها بر روی زمین( تخته نرد)

دو راه برای چیدن مهره ها بر روی زمین بازی (تخته نرد) وجود دارد که البته هر دو راه کاملا یکسان هست. همانطور که در تصویر میببنید؛ اگر شما مهره ی سفید را انتخاب کرده باشید، نحوه ی تحرک شما روی زمین (تخته نرد) بر خلاف سمت عقربه های ساعت خواهد بود.

آموزش تخته نرد,تخته نرد,بازی تخته نرد

چیدن مهره ها بر روی تخته نرد وقتی مهره سفید شما باشید

در این تصویر مهره های سفید تخته نرد در سمت عقربه های ساعت تحرک خواهند کرد و حریف کاملا  در سمت عکسها شما  بازی خواهد کرد.

بیشتر بخوانید:  بازی محلی «هارو»

تخته نرد,بازی تخته نرد,انجام بازی تخته نرد

چیدن مهره ها بر روی تخته نرد وقتی مهره سفید حریف باشید

چگونگی آغاز بازی تخته نرد

برای آغاز بازی تخته نرد هر دو بازیکن تاس می اندازند و هر کدام تاس بیشتر و یا طبق موافقت تاس کمتری را  آورد، می تواند رنگ مهر ها و  نحوه ی چیدن مهره ها را انتخاب کند و همچنین آغاز کننده ی بازی خواهد بود.

چاپ، تبلیغات و عکاسی,تبلیغات

قوانین تخته نرد:

قوانین بازی تخته نرد,آموزش تخته نرد,تخته نرد

در بازی تخته نرد هر بازیکن باید تاس بریزد

چند قانون برای تحرک مهره های تخته نرد وجود دارد:

1- هیچ گاه در بازی تخته نرد مقصد یک مهره نمی تواند یک منزل بسته باشد. منزل بسته به منزل ای گفته میشود که بیش از یک مهره حریف در آن وجود داشته باشد.

2- اگر مثلاً ۳ و ۵ آوردید می توانید یک مهره را ۸ تحرک به منزل ای باز ببرید و یا یک مهره را ۵ تحرک و مهره دیگری را ۳ منزل تحرک دهید.

3- مهره سفید روی مهره سفید قرار می گیرد (برای حریف هم به همین صورت) اما مهره سفید را نمی توانید به منزل ای که دست‌کم دو مهره حریف در آن وجود دارد تحرک کند و اگر مقصد تحرک، منزل بسته بود باید مهره دیگری را برای تحرک انتخاب کنید.

4- بازیکنی که تاس جفت می آورد (مشابه ۲و۲ یا ۳و۳ یا ۶و۶ و…) باید ۴ بار آن رقم را بازی کند. مثلاً کسی که جفت ۶ (۶ و ۶) می آورد باید چهار بار ۶ را بازی کند. تاس جفت بهترین تاس در بازی تخته نرد هست و شما را در بازی از حریف جلو می اندازد.

5- در بازی تخته نرد هر بازیکن باید تاس بریزد و قطعا مهره هایش را تحرک بدهد مگر اینکه، حریف منزل هایش را بسته باشد و بازیکن قادر به تکان دادن مهره نباشد.

6- اگر بازیکنی امکان بازی هر دو تاس را داشته باشد، باید هر دو تاس را بازی کنید، مگر آنکه هیچ راهی وجود نداشته باشد گاهی اوقات شما ممکن هست یک تاس را بازی کنید به طوری که تاس دیگر شما از بین برود و شما بگویید من دوست ندارم تاس دیگر را بازی کنم و این تحرک من هست.

به نمونه های زیر توجه کنید.
الف) در تصویر زیر اگر شما در بازی تخته نرد مهره ی سفید باشید و تاس  ۶-۴  اورده باشید، نمیتوانید تاس ۶ را توسط مهره های منزل ۱۳ یا ۷ بازی کنید و بگویید ۴ ندارم. راه درست این هست که شما مهره ی منزل ۲۴ را ۶ منزل به جلو بیاورید و سپس همان را  ۴ بازی کنید و در منزل ی ۱۴ قرار بدهید.

تخته نرد,بازی تخته نرد,وسایل بازی تخته نرد

آموزش تصویری بازی تخته نرد

ب) و یا در تصویر زیر اگر شما مهره سفید باشید و مشغول برداشتن مهره های خود در انتهای بازی تخته نرد هستید و اگر تاس ۶-۴ اوردید، اینطور نیست که از منزل ی ۶ یک مهره بردارید و بگویید ۴ ندارم که بازی کنم راه درست این هست که تاس ۴ را توسط مهره ی منزل ۶ بازی کنید و تاس ۶ را از منزل  ۵ بردارید که شما سه مهره گشاد خواهید داد ولی این قانون بازی تخته نرد هست.

طریقه بازی تخته نرد,تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد

قوانین بازی تخته نرد

پ) اگر شما سفید باشید و تاس ۶-۴ آورده اید شما تنها میتوانید یکی از دو  تاس را توسط مهره ای که در منزل ۲۴ قرار دارد بازی کنید که در این حالت باید تاس بزرگتر را تنها بازی کنید  و مهره را در منزل ی ۱۸ قرار دهید.

قوانین بازی تخته نرد,آموزش تخته نرد,تخته نرد

دوستی با قوانین تخته نرد

7- تمرکزفکر کنید در بازی تخته نرد همیشه ابتدا باید تاس بزرگ را تحرک داد، اما در بعضی از موارد نیز میتوان تاس کوچک را ابتدا بازی کرد به شرطی که خودتان سود کنید ولی به حریف ضرر نرسانید به نمونه های زیر تمرکزفکر کنید

الف) در تصویر زیر اگر شما سفید باشید و تاس ۴-۱ آورده باشید، اگر ۴ را بردارید مجبور هستید با ۱ حریف را زده و عملا ۲ مهره ی گشاد خواهید داد. ولی تحرک درست همین هست حتی اگر ۲ مهره ی گشاد بدید. نمیتوانید اول مهره را به منزل ۳ اورده و سپس ان را بردارید

بیشتر بخوانید:  قلان از جمله بازي هاي سنتي جذاب

تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد,تاریخچه تخته نرد

 قوانین کامل بازی تخته نرد

ب) اگر شما سفید باشید و تاس ۵-۴ اورده باشید، برای اینکه منزل شماره ۲  خالی نماند و در تاس های بعدی به ضررتان نباشد، شما میتوانید ابتدا تاس کوچک را بازی کرده، به این ترتیب که اول مهره ی شماره ۶ را چهار منزل به جلو میبرید ودر ۲ قرار میدهید و تاس ۵ را از منزل ۳ بر میدارید.

روش بازی تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد,تخته نرد

روش بازی تخته نرد

8- طبق قوانین بین المللی بازی تخته نرد، هر بازیکن آزاد هست که هر میزان مهره در هر منزل قرار دهد. این قانون تنها در انگلستان تفاوت دارد و طی آن هر بازیکن بیش از ۵ مهره در هر منزل نمیتواند بگذارد.

قانون زدن مهره ی حریف و تحرک بعد از ان در بازی تخته نرد
طبق قوانین مرسوم در ایران شما اجازه ندارید بعد از زدن مهره ی حریف، مهره تان را بر روی دیگر مهره هایتان قرار بدهید و یا به عبارتی عقب‌نشینی کنید. در تصویر زیر مشاهده میکنید که سفید تاس ۵ – ۲ اورده که نمیتواند مهره حریف را بزند و بالا رود، اما در کشورهای دیگر این قانون وجود ندارد.

تخته نرد,آموزش تخته نرد,بازی تخته نرد

 در بازی تخته نرد شما نمیتوانید بعد از زدن مهره حریف عقب‌نشینی کنید

اتمام بازی تخته نرد:

هدف بازی تخته نرد جمع کردن یا رساندن همه مهره های خود به منزل خودی هست. حال تصور کنید ما پایان مهره ها را به منزل خودی رساندیم. باید چه کنیم؟ پس از جمع شدن همه مهره ها به منزل، هدف ما خارج کردن مهره ها به بیرون تا آخرین مهره هست و بازیکنی که زودتر همه مهره های خود را از منزل خارج کند پیروز بازی خواهد بود.

اصطلاحات تخته نرد رایج در ایران:
چیدن: قرار دادن مهره در زمین  برای آغاز یازی

افشار در بازی تخته نرد: به منزل شماره 5 زمین خود و حریف  خان افشار میگویند

افشار گیری: گرفتن منزل 5 خود و یا حریف

اصطلاح اسیر در تخته نرد: دو مهره ای که در زمین حریف و در منزل 24 هستند

عقب‌نشینی: برداشتن مهره در تیررس حریف و بردن بر روی دیگر مهره های خودی ، مخصوصا مهره ای اسیر در زمین حریف

جفت: وقتی دو تاس مشابه هم به زمین میشینند مثلا 22  –  33   11   و….

دو کور: تاس جفت یک  11

درب منزل: منزل شماره هفت هر بازیکن

خال خان: منزل شماره یک  در زمین خودی

دو شش: جفت شش

کوه منزل: منزل ای بیشتر از 5 مهره در ان قرار گرفته باشد

معنی پل در بازی تخته نرد: به مهره های منزل شماره 13  که بازي کردن نقش پل را برای عقب‌نشینی دو اسیر ایفا میکنند

تاس ریز: استوانه هایی مشابه لیوان که تاس را در ان قرار میدهند  و به روی صحفه میریزند

نراد: کسی که نرد بازی میکند

نرد: به معنی جنگ و غرض بازی تخت نرد هست

گشاد دادن: وقتی شما مهره ای را به صورت تک در منزل ای قرار می دهید و حریف قادر هست آن را بزند. به تصویر زیر تمرکزفکر کنید، اگر شما مهره ی سفید باشید به مهرهای نشان داده شده گشاد گویند.

اصطلاحات تخته نرد,تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد

 گشاد دادن در بازی تخته نرد

قات کردن: عقب‌نشینی کردن – بردن مهره به روی مهره های خودی مثله  65  از   18/24

منزل مرشد: منزل شماره 3 زمین خودی

ته منزل: منزل های اخر زمین خودی ( منزل 1 و 2 )

مایه: مهره ای که به صورت یدکی بر روی دومهره خود یا تک باشد و با تاس بعدی اماده گرفتن منزل های ازاد باشد

دش: مخفف دو شش

مارس: هنگامی که شما پایان مهره های خود را از بازی خارج کردید و حریف هنوز هیچ مهره ای برنداشته

سگ مارس: هنگامی که شما همه مهره ها را خارج کردید و حریف هنوز در زمین شما مهره دارد

بیشتر بخوانید:  بازی محلی سُوآر سُوار قروتی !

اصطلاح ماره در بازی تخته نرد: همان سگ مارس

زدن: کشته شدن مهره تک که باید برگردد و از زمین حریف بازی رو اغاز کند

گشایش: تحرک اول بازی

منزل آزاد: منزل هایی که مهره ای در انها قرار نگرفته

داو ( دو ): دو مساوی کردن عاقبت بازی

دوبرگرد: برگرداندن داو (دو یا دبل )  حریف به خودش

بازی به دو: بازی که داو یا دبل ردو بدل شده و امتیاز برد آن بازی 2 شده هست

نشستن: قرار گرفتن مهره کشته شده از روی پیشخوان به روی زمین

کعبتین: تاس

تاس گرفتن: حیله و نیرنگ به غرض نشستن  تاس روی رقم خاص

تاس موافق: تاس مورد علاقه و خواسته شده

تاس مخالف: تاسی که  مورد نیاز بازیکن نیست

تاس ریختن: پرتاب تاس از درون تاس ریز به روی زمین

تاس بالا: تاسهای که رقم بزرگتری دارند مثل  چهار و پنج شش

تاس پایین: تاسهای که اعداد کمتری دارند  مثه یک و دو وسه

حکم تاس در تخته نرد: بازی که به اجبار و برای بازی کردن هر دو تاس  باشد

دست به مهره: طبق قوانین ایرانی دست شما هر مهره ای را لمس کرد باید همان ار بازی کند

خوردن مهره: برداشتن مهره ها در انتهای بازی از زمین و خارج کردن انها از بازی

معنی گشاد بازی در تخته نرد: بازی ای که به دلیل احتمال باخت زیاد همه مهره ها رو تک بدهید  و ریسک بازی را بالا ببرید

بازی تاخیری: بازی که در بخت بیرونی زمین حریف مشابه منزل های 7 -8 -9 -10 منزل گرفتید و منتظر گشاد دادن حریف هستید

رجز خوانی: جنگ لفظی دو بازیکن که در بازی دوستانه سبب شیرینتر شدن بازی میشود

تاس آینه: تاسی که به روی لبه زمین بازی یا مهره قرار بگیرد و رقم آن مشخص نباشد

وینشیر: نام قدیمی بازی تخته نرد

نردشیر: نام قدیمی بازی تخته نرد

لنگر پایین: گرفتن منزل های یک – دو – سه حریف  با دو مهره و بیشتر

لنگر بالا: گرفتن منزل های چهار- پنج – شش حریف با دو مهره و بیشتر

خان: غرض هر یک از 24 منزل بازی تخته نرد هست

پیشخوان یا بار: به بخت بلند میان زمین بازی که  زمین  را به دو نیم تقسیم می کتد پیشخوان گویند. معمولا مهره های کشته ی بازی تخته نرد را در این بخت قرار می دهند.

اصطلاحات تخته نرد,تخته نرد,بازی تخته نرد

 مهره های کشته بازی تخته نرد را در پیشخوان قرار می دهند

بستن منزل ی خودی: اگر شما بتوانیدخانه های ۱ تا ۶ خود را ببندید و اگر از حریف هم کشته گرفته باشید می شود گفت کار حریف شما پایان شده هست و از این به بعد تنها شما باید تا پایان بازی تاس بریزید.

انجام بازی تخته نرد,تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد

اصطلاحات مهم در بازی تخته نرد

سد: بستن راه حریف

ششدر کردن: بستن شش منزل ی متوالی که در هر منزل نیز ۲ مهره قرار گرفته باشد  چنانکه  شما بتوانید این عمل را انجام دهید،حریف با بزرگترین تاس (۶) هم قادر به گذشتن از مهره های شما نیست و به اصطلاح ششدر شده.

تخته نرد,اصطلاحات تخته نرد,بازی تخته نرد

 دوستی با اصطلاحات مهم در تخته نرد

حمله برق اسا: بازی هجومی وگرفتن کشته از حریف  در زمین خودی که با بستن  منزل ها همراه هست

پوشش: بستن یک مهره تک با مهره ی دیگر

آب‌کشیدن بازی: وقتی دو حریف با موافقت بازی رو مساوی پایان میکنند

روز بیکاری هست: مهره کشته شده در زمین حریف  ننشیند

شش بش در بازی تخته نرد: تاس شش پنج

باز کردن منزل: برداشتن یک مهره و ازاد ساختن منزل ای برای نشستن یا زدن حریف

مفت بر: کسی که بازی ای را به آسودگی میبرد

مفت باز: کسی که به آسودگی بازی واگذار میکند

معنی شکستن در بازی تخته نرد: نصف کردن مهرهای موجود در یک منزل  و قرار دادن انها در منزل یا منزل های دیگر

منبع: بخش تفریحی بیتوته

[ad_2]

مطلب پیشنهادی

بازی محلی چشم‌بسته

[ad_1] بازی محلی چشم‌بسته در این بازی ابتدا محدوده‌اى را تعيين مى‌کنند و يکى از …